W naszej piramidzie jesteśmy tworzywem i twórcami. Gdyby ktoś był niedoskonały fizycznie, nie wiedziałby gdzie kończy się, a gdzie zaczyna jego brzydota. Nie sądzę, żeby miał dystans do samego siebie. Niezapomniany wykład Andrzeja Dobosza, wygłoszony podczas gry w salonowca w "Rejsie", przypomniał mi się podczas oglądania najpiękniejszych ludzi świata pomalowanych w najpiękniejsze obrazy.
Legnicki Satyrykon, który po raz pierwszy został zorganizowany w 1977 roku, z lokalnego konkursu dla rysowników i satyryków, już dawno przekształcił się w prestiżowy festiwal o międzynarodowym zasięgu. Poświadcza to maksymalna nota „5 gwiazdek” przyznana Satyrykonowi przez FECO (Federacja Organizacji Rysowników). W tym roku po raz kolejny wygrała go Małgorzata Lazarek, artystka, której prace mam zaszczyt prezentować w Furgalerii.
Słowacki wielkim poetą był. I wizjonerem. A jego diagnoza z "Grobu Agamemnona" o Polsce, która jest pawiem narodów i papugą, jest nadal aktualna. Niestety. Są rzeczy, któych nie wypada robić. Nie wypada zabijać, sypiać z żoną kolegi, nie wypada kraść. Także cudzych pomysłów. Zwłaszcza w majestacie festiwalu. Rozumiem, że artyści kopiują cudze pomysły, dodają coś od siebie, ta wartość dodana stanowi o rozwoju stylów, kierunków, jest warunkiem ciągłości kultury. Ale prosty plagiat jest naganny. I nie wypada go nagradzać w blasku fleszy. Wstyd przed całym światem. O co chodzi? O podgórskie schody.
Przy okazji wystawy Marka Rothko porozmawiajmy o cenach współczesnych dzieł sztuki. Ceny powyżej 80 000 000 USD rozpalają wyobraźnię jednych, u innych budzą zdziwienie i zaskoczenie. Mało wrażliwym estetycznie wydaje się, że też potrafią takie dzieła namalować. Na głupotę nie ma lekarstwa. Niemniej pytanie o realną wartość dzieła sztuki pozostaje zasadne, choć przypomina odwieczny dylemat o wartość odżywczą warzyw w puszce. Bo co wyznacza wartość dzieła sztuki? Neuroestetyka? Ilość wyświetleń w Google? A może kolekcjonowanie dzieł sztuki to tylko jedno z najdroższych i ekskluzywnych hobby, zarezerwowane wyłącznie dla miliarderów? Kupując obrazy, kupują prestiż, poczucie własnej wartości, bilet do grona wtajemniczonych czy naprawdę doznają wzniosłych uczuć obcując ze sztuką? Może dokonują tych zakupów, żeby samych siebie przekonać, że mogą mieć wszystko?
Do niedawna wydawało mi się, że najlepsze, co może zrobić artysta dla podniesienia ceny swoich dzieł, to po prostu umrzeć. Jednak casus Banksy'ego temu przeczy. Choć nie wiadomo, jak poszybowały by ceny jego dzieł, gdyby niespodziewanie zszedł z tego świata. ;-) Mural Banksy'ego, artysty ulicznego, którego prace z założenia demokratyczne i nie na sprzedaż pojawiają się na ulicach Londynu i wielu innych miast świata, został sprzedany w tym tygodniuna na aukcji w Londynie za £750 000, czyli 1 100 000 USD. "Praca niewolnicza", dzieło przedstawiające bosego chłopca zszywającego za pomocą maszyny do szycia girlandę z brytyjskich flag, to protest przeciwko konsumpcjonizmowi i wykorzystywaniu niewolniczej pracy dzieci, a jednocześnie satyra na zeszłoroczny diamentowy jubileusz królowej Elżbiety II, powstało na ścianie sklepu Poundland w Wood Green i niemal natychmist stamtąd zniknęło. Pojawiło się na aukcji w Miami, ale zostało wycofane w ostatniej chwili. Teraz pojawiło się na aukcji w Londynie i natychmiast zostało sprzedane. Co sądzicie o tym? Czy to zuchwała kradzież, czy akt odwagi i próba ocalenia dzieła przed zamalowaniem? Czy inne dzieła Bansky'ego też znikną ze ścian? Nie wątpię, że znajdzie się sporo chętnych do szybkiego wzbogacenia.
